ย่านางเป็นสมุนไพรรสจืด เป็นยาเย็น มีฤทธิ์ดับพิษร้อน คนจึงนำใบย่านางไปคั้นเป็นน้ำคลอโรฟิลล์ เพื่อเพิ่มความสดชื่น ปรับอุณหภูมิในร่างกาย และยังนำใบย่านางไปช่วยดับพิษไข้ ดับพิษของอาหาร แก้อาการผิดสำแดง แก้พิษเมา แก้เลือดตก แก้กำเดา ลดความร้อนได้ด้วย นอกจากใบแล้ว ส่วนอื่น ๆ ของย่านางก็มีประโยชน์เช่นกัน ทั้ง “ราก” ที่ใช้แก้ไข้พิษ ไข้หัด ไข้ฝีดาษ ไข้กาฬ ไข้ทับระดู “เถาย่านาง” ใช้แก้ไข ลดความร้อนในร่างกาย

          ขณะที่ข้อมูลทางเภสัชวิทยาระบุว่า ย่านาง ยังช่วยต้านมาลาเรีย ยับยั้งการหดเกร็งของลำไส้ ต้านฮีสตามีน ส่วนข้อมูลทางโภชนาการระบุว่า ย่านางมีเบต้าแคโรทีนในปริมาณสูง ซึ่งจะช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ในร่างกาย แถมยังอุดมไปด้วยเส้นในอาหาร แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส ย่านางจึงเป็นหนึ่งในจำนวนผักพื้นบ้านที่นักวิจัยแนะนำให้นำมาใช้ในรูปแบบอาหารเพื่อรักษาโรคมะเร็ง

ย่านาง

ฟ้าทะลายโจร เป็นไม้ล้มลุก สูงประมาณ 30-70 เซนติเมตร ทุกส่วนมีรสขม สรรพคุณเด่น ๆ ที่ทุกคนรู้จักกันดีก็คือ ใช้เป็นยาแก้ไข้ แก้ไข้หวัดใหญ่ แก้ร้อนใน เพราะมีฤทธิ์ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย หากรับประทานบ่อย ๆ จะช่วยป้องกันไม่ให้เป็นหวัดง่าย นอกจากเรื่องหวัดแล้ว ฟ้าทะลายโจรยังระงับอาการอักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ ขับเสมหะ รักษาอาการท้องเสีย ลำไส้อักเสบ รักษาโรคตับ เบาหวาน โรคงูสวัด ริดสีดวงทวาร และรสขมของฟ้าทะลายโจรยังช่วยให้เจริญอาหารขึ้น

 ข้อควรระวัง ก็คือ คนที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากติดเชื้อ Streptococcus group A, ผู้ที่เป็นโรคหัวใจรูห์มาติค, มีอาการเจ็บคอ เนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย, เป็นความดันต่ำ และสตรีมีครรภ์ ไม่ควรทานฟ้าทะลายโจร  และหากใครทานแล้วเกิดปวดท้อง ปวดเอว วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น ควรหยุดใช้ฟ้าทะลายโจร นอกจากนั้นแล้ว ยังไม่ควรรับประทานต่อเนื่องนานเกินไป เพราะอาจทำให้แขนขามีอาการชา หรืออ่อนแรงได้

เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก-กลางที่จัดเป็นยาอายุวัฒนะ เพราะมีสรรพคุณเพียบในแทบทุกส่วนของต้น แต่ที่รู้จักกันดีก็คือ ผลของมะขามป้อมจะมีรสเปรี้ยวมาก ๆ แต่ก็ชุ่มคอ และให้วิตามินซีสูงมากเช่นกัน ดังนั้น จึงมีคนนำผลมะขามป้อมสดมาใช้เป็นยาแก้หวัด แก้ไอ ละลายเสมหะ รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน

          นอกจากนั้นแล้ว ส่วน “ราก” ยังแก้พิษตะขาบกัด แก้ร้อนใน ลดความดันโลหิต แก้โรคเรื้อน ส่วนเปลือก แก้โรคบิด และฟกช้ำ ส่วนปมก้าน ใช้เป็นน้ำยาบ้วนปาก แก้ปวดฟัน “ผลแห้ง” ใช้รักษาอาการท้องเสียง หนองใน เยื่อบุตาอักเสบ แก้ตกเลือด และส่วน “เมล็ด” ก็สามารถนำไปเผาไฟผสมกับน้ำมันพืช ทาแก้คัน แก้หืด หรือจะตำเมล็ดให้เป็นผง ชงกับน้ำร้อนดื่มแก้โรคเบาหวาน หอบหืด หลอดลมอักเสบก็ได้

มะขามป้อม

  เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก-กลางที่จัดเป็นยาอายุวัฒนะ เพราะมีสรรพคุณเพียบในแทบทุกส่วนของต้น แต่ที่รู้จักกันดีก็คือ ผลของมะขามป้อมจะมีรสเปรี้ยวมาก ๆ แต่ก็ชุ่มคอ และให้วิตามินซีสูงมากเช่นกัน ดังนั้น จึงมีคนนำผลมะขามป้อมสดมาใช้เป็นยาแก้หวัด แก้ไอ ละลายเสมหะ รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน

          นอกจากนั้นแล้ว ส่วน “ราก” ยังแก้พิษตะขาบกัด แก้ร้อนใน ลดความดันโลหิต แก้โรคเรื้อน ส่วนเปลือก แก้โรคบิด และฟกช้ำ ส่วนปมก้าน ใช้เป็นน้ำยาบ้วนปาก แก้ปวดฟัน “ผลแห้ง” ใช้รักษาอาการท้องเสียง หนองใน เยื่อบุตาอักเสบ แก้ตกเลือด และส่วน “เมล็ด” ก็สามารถนำไปเผาไฟผสมกับน้ำมันพืช ทาแก้คัน แก้หืด หรือจะตำเมล็ดให้เป็นผง ชงกับน้ำร้อนดื่มแก้โรคเบาหวาน หอบหืด หลอดลมอักเสบก็ได้ มะขามป้อม

ทับทิม (Punica granatum) เป็นผลไม้ที่มีลักษณะเป็นผลลูกเล็กๆ มีเปลือกแข็งและสีแดงสวยงาม ภายในแบ่งเป็นช่องของลูกเล็กๆ ซึ่งแต่ละช่องมีเมล็ดสีน้ำตาลอ่อนหลายชิ้น ทับทิมมีลักษณะหวานมัน มีรสชาติเปรี้ยวน้อยถึงเปรี้ยว

ประโยชน์ของทับทิม:

1. บำรุงร่างกาย: ทับทิมเป็นแหล่งวิตามินซีและแร่ธาตุที่ดีต่อร่างกาย เช่น วิตามินซี, คาร์โบไฮเดรต, และแมงกานีซัยม
2. ลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรค: มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ เช่น โรคหัวใจและโรคมะเร็ง
3. ส่งเสริมระบบย่อยอาหาร: ทับทิมมีใยอาหารที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบย่อยอาหาร
4. ช่วยป้องกันอาการอักเสบ: สารต่างๆ ในทับทิมช่วยลดอาการอักเสบในร่างกาย

การใช้ทับทิม:

• บริโภคสด: ทับทิมสามารถบริโภคสดได้โดยตรง โดยการกินสดหรือใส่ลงในสลัดหรือเครื่องดื่มผลไม้
• การนำมาทำน้ำผลไม้: น้ำทับทิมเป็นเครื่องดื่มที่สดชื่นและมีรสชาติหวานเปรี้ยว
• การใช้เป็นส่วนผสมในอาหาร: ทับทิมสามารถนำมาใช้ในอาหารต่างๆ เช่น ทับทิมซอสหรือเป็นส่วนผสมในเมนูอาหารต่างๆ

ผักชี

ผักชี (Coriandrum sativum) เป็นพืชสมุนไพรที่มีความนิยมในการใช้ในอาหารในหลายประเทศทั่วโลก มีลักษณะใบหรือก้านเล็กๆ หรือใบกว้างๆ ที่มีลักษณะที่คล้ายใบเหลียง มีกลิ่นหอมเฉพาะและรสชาติเผ็ดน้อย

สรรพคุณและประโยชน์ของผักชี:

1. ลดอาการอักเสบ: มีสารต่าง ๆ ในผักชีที่ช่วยลดอาการอักเสบและอาการปวด
2. ช่วยลดความดันเลือด: ผักชีมีสารที่ช่วยลดความดันโลหิตและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
3. บำรุงระบบย่อยอาหาร: ผักชีมีสารสำคัญที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบย่อยอาหาร
4. บำรุงร่างกายด้วยวิตามิน: ผักชีมีวิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญในการบำรุงร่างกาย
5. ช่วยป้องกันภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรค: มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่าง ๆ

การใช้ผักชี:

• การใช้ในอาหาร: ผักชีสามารถใช้เป็นส่วนผสมในอาหารได้หลากหลาย เช่น ต้มยำกุ้ง, ผัดผัก, แกง, สลัด, และเครื่องปรุงรสต่าง ๆ
• การใช้เป็นผลิตภัณฑ์ทางเภสัชกรรม: ผักชีสามารถนำมาใช้ในการทำเครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์ดูแลผิวพรรณได้
• การใช้ในการแพทย์: ผักชีสามารถใช้ในการทำยาหรือสมุนไพรในการรักษาต่าง ๆ ได้ เช่น ใช้ในการรักษาอาการปวดเมื่อยหรือปวดศีรษะ
• ยาแก้ปวดฟัน

แตงกวา (Cucumis sativus) เป็นพืชผักที่น่าสนใจมากในการบำรุงสุขภาพ เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในภูมิภาคเอเชียและทั่วโลก เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูง และมีประโยชน์ต่อร่างกายในหลายด้าน

สรรพคุณและประโยชน์ของแตงกวา:

1. บำรุงผิวพรรณ: แตงกวามีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยในการบำรุงผิวพรรณ ช่วยลดการอักเสบและป้องกันความเสียหายจากสารอนุมูลอิสระ
2. ลดอาการอักเสบ: มีสารต่าง ๆ ในแตงกวาที่ช่วยลดอาการอักเสบในระบบทางเดินอาหาร
3. บำรุงระบบทางเดินอาหาร: แตงกวามีใยอาหารที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ ช่วยในกระบวนการย่อยอาหารและการขับถ่าย
4. ลดน้ำหนัก: แตงกวามีประสิทธิภาพในการลดน้ำหนัก เนื่องจากมีพลังงานต่ำและสารอาหารสูง ทำให้เป็นอาหารที่เหมาะสมสำหรับการลดน้ำหนัก
5. บำรุงหัวใจ: แตงกวามีสารต่าง ๆ ที่ช่วยลดความดันเลือดและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
6. ลดอาการอักเสบข้อ: สารต่าง ๆ ในแตงกวามีฤทธิ์ต้านอักเสบที่ช่วยลดอาการอักเสบข้อ
7. บำรุงระบบทรวงอก: การบริโภคแตงกวาสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคทรวงอกได้
8. บำรุงระบบภูมิคุ้มกัน: แตงกวามีสารต่าง ๆ ที่ช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย

การใช้แตงกวา:

• การบริโภคสด: แตงกวาสามารถบริโภคสดได้โดยตรง หรือนำมาใช้ในสลัด หรือเป็นส่วนผสมในเครื่องดื่มผสมต่าง ๆ เช่น น้ำแตงกวา
• การนำมาทำเครื่องดื่ม: น้ำแตงกวาเป็นเครื่องดื่มที่สดชื่นและเป็นที่นิยม เพราะมีคุณสมบัติลดร้อนและบำรุงร่างกายได้ดี
• การใช้ในการทำอาหาร: แตงกวาสามารถนำมาใช้ในการทำอาหารต่าง ๆ เช่น แตงกวาผัด แตงกวายำ หรือใช้เป็นส่วนผสมในอาหาร

การบริโภคแตงกวาควรเลือกที่สุกเขียวและไม่มีรอยข่วน และควรล้างสะอาดก่อนบริโภคเพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางอาหาร

เตย (Pandanus amaryllifolius) หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ใบเตย” เป็นพืชสมุนไพรที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ใบเตยมีกลิ่นหอมเฉพาะตัวที่เป็นที่รู้จักและใช้กันอย่างแพร่หลายในอาหารและเครื่องดื่มต่าง ๆ นอกจากการใช้ในอาหารแล้ว ใบเตยยังมีสรรพคุณทางยาหลายประการ

สรรพคุณและประโยชน์ของใบเตย:

1. บำรุงหัวใจ: ใบเตยมีสรรพคุณในการช่วยบำรุงหัวใจ ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
2. ช่วยย่อยอาหาร: ใบเตยช่วยเสริมระบบย่อยอาหาร ลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
3. ลดความดันโลหิต: ใบเตยมีสรรพคุณในการช่วยลดความดันโลหิต ทำให้เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องความดันโลหิตสูง
4. บำรุงผิวพรรณ: ใบเตยมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยให้ผิวดูอ่อนเยาว์และสดใส
5. ลดน้ำตาลในเลือด: มีการวิจัยพบว่าใบเตยมีสรรพคุณในการช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่เป็นเบาหวาน
6. ต้านอนุมูลอิสระ: ใบเตยมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยป้องกันการเกิดโรคและชะลอความแก่
7. บำรุงสายตา: ใบเตยมีวิตามินเอสูง ช่วยบำรุงสายตาและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคตา

การใช้ใบเตยในทางสมุนไพร:

1. ใบเตยสด:

• การทำอาหารและเครื่องดื่ม: ใบเตยสดมักใช้ในการทำขนมหวาน น้ำดื่ม และอาหารต่าง ๆ เช่น ข้าวเหนียวใบเตย น้ำใบเตย ขนมชั้น และแกง
• การทำชาใบเตย: ใบเตยสดสามารถนำมาชงเป็นชาเพื่อดื่ม ช่วยบำรุงหัวใจและระบบย่อยอาหาร

1. ใบเตยแห้ง:

• การทำชาใบเตย: ใบเตยแห้งสามารถนำมาชงเป็นชาเพื่อดื่ม ช่วยลดความดันโลหิตและบำรุงสุขภาพทั่วไป
• การใช้ในอาหาร: ใบเตยแห้งสามารถนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารเพื่อเพิ่มกลิ่นหอมและประโยชน์ทางสุขภาพ

1. น้ำใบเตย:

• การทำเครื่องดื่ม: ใบเตยสดนำมาต้มกับน้ำ ดื่มเป็นเครื่องดื่มเย็น ๆ เพื่อบำรุงสุขภาพและลดความดันโลหิต
• การใช้ในผลิตภัณฑ์ความงาม: น้ำใบเตยสามารถใช้ในการทำผลิตภัณฑ์บำรุงผิวพรรณ เช่น โลชั่น และมาส์กหน้า

1. ใช้ในการนวด:

• น้ำมันใบเตย: น้ำมันสกัดจากใบเตยสามารถใช้ในการนวดเพื่อบรรเทาอาการปวดเมื่อยและลดการอักเสบ

การใช้ใบเตยควรอยู่ในปริมาณที่เหมาะสมและควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือแพทย์ก่อนใช้ โดยเฉพาะในกรณีที่มีโรคประจำตัวหรือกำลังใช้ยาอื่น ๆ เพื่อป้องกันผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้สมุนไพรนี้

ดาวเรือง (Tagetes spp.) เป็นพืชสมุนไพรที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลายในหลายประเทศ ไม่เพียงแต่ในประเทศไทยเท่านั้น ดอกดาวเรืองมีสีเหลืองสดและมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว นอกจากจะปลูกเป็นไม้ประดับและใช้ในพิธีกรรมต่าง ๆ แล้ว ดาวเรืองยังมีสรรพคุณทางยาที่น่าสนใจ

สรรพคุณและประโยชน์ของดาวเรือง:

1. ต้านอนุมูลอิสระ: ดาวเรืองมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยป้องกันการเกิดโรคและชะลอความแก่
2. บำรุงสายตา: ดอกดาวเรืองมีลูทีนและซีแซนทีน ซึ่งเป็นสารที่ช่วยบำรุงสายตาและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคตา เช่น ต้อกระจก
3. ลดการอักเสบ: ดาวเรืองมีคุณสมบัติในการลดการอักเสบและบรรเทาอาการอักเสบต่าง ๆ
4. ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา: มีสารที่ช่วยต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ทำให้ช่วยป้องกันการติดเชื้อ
5. บำรุงผิวพรรณ: ใช้ในการบำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวดูอ่อนเยาว์และสดใส
6. ช่วยย่อยอาหาร: มีสรรพคุณในการช่วยย่อยอาหาร ลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
7. บรรเทาอาการปวดหัว: มีการใช้ดาวเรืองในการบรรเทาอาการปวดหัวและไมเกรน

การใช้ดาวเรืองในทางสมุนไพร:

1. ดอกดาวเรืองสดและแห้ง:

• ชาดอกดาวเรือง: ดอกดาวเรืองแห้งสามารถนำมาชงเป็นชาเพื่อดื่ม ช่วยบำรุงสายตาและลดการอักเสบ
• น้ำมันดาวเรือง: น้ำมันสกัดจากดอกดาวเรืองสามารถใช้ในการบำรุงผิวพรรณและลดการอักเสบ

1. การใช้ภายนอก:

• น้ำมันดาวเรือง: ใช้น้ำมันดาวเรืองในการนวดเพื่อบรรเทาอาการปวดเมื่อยและลดการอักเสบของผิวหนัง
• พอกแผล: ดอกดาวเรืองสดหรือแห้งสามารถนำมาตำละเอียดแล้วพอกแผลเพื่อรักษาแผลและลดการอักเสบ

1. การใช้ในอาหาร:

• ดอกดาวเรืองสดสามารถนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในอาหาร เช่น สลัด หรือเป็นเครื่องเคียงในเมนูอาหาร

1. การทำเครื่องดื่ม:

• ดอกดาวเรืองสดหรือแห้งสามารถนำมาทำเป็นน้ำดาวเรือง ดื่มเพื่อบำรุงสุขภาพทั่วไป

การใช้ดาวเรืองควรอยู่ในปริมาณที่เหมาะสม และควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือแพทย์ก่อนใช้ โดยเฉพาะในกรณีที่มีโรคประจำตัวหรือกำลังใช้ยาอื่น ๆ เพื่อป้องกันผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้สมุนไพรนี้